ملاحظات تغذيهاي در ايام حج
- 25 مرداد 1393
- 18:30
- حج تمتع
- 0 دیدگاه
-
حج از واجبات الهي است كه در تزكيه نفس و تعالي روح انسان تاثيري بيبديل دارد. استطاعت مالي و بدني از ملزومات وجوب اين فريضه است و تبعا حفظ سلامت جزو شروط كافي بهرهمندي از فيوضات اين عبادت محسوب ميشود.
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج ، از آنجا كه نحوه تغذيه انسانها يكي از اركان اساسي تندرستي است، بنابراين اهميت آن در دوران حج مشخص ميشود. سفر به سرزمين وحي براي بجا آوردن فريضه حج تمتع سفري طولاني است كه حدود يك ماه طول ميكشد، لذا رعايت نكردن اصول بهداشتي در اين دوره ميتواند بشدت سلامت زائران را تحت تاثير قرار دهد.
تنوع غذايي را رعايت كنيم
اولين نكته در اين باره اين است كه نيازهاي بدني افراد در اين دوران مانند ساير ايام زندگي پابرجاست. بنابراين حفظ تنوع و تعادل گروههاي غذايي به عنوان يك اصل غيرقابل تغيير بايد در اين دوره نيز رعايت شود. غفلت از اين مهم و حذف ناخواسته برخي اقلام غذايي بويژه لبنيات، ميوه و سبزي نه تنها باعث افت سطح ايمني در زمان حج و افزايش احتمال ابتلا به بيماريهاي واگيردار ميشود، بلكه ميتواند آثاري سوء را حتي پس از پايان حج براي افراد در پي داشته باشد. لذا توصيه اكيد ميشود همانند روزهاي ديگر سال، تنوع و تعادل را در اين ايام نيز مراعات كنيم.
غذاي مشكوك مصرف نكنيم
فضاي پرازدحام و حضور قوميتهاي مختلف از اقصي نقاط دنيا زمينه را بشدت براي انتقال و شيوع بيماريهاي واگيردار و عفوني مساعد ميكند. براي پيشگيري از ابتلا به اين دسته از بيماريها علاوه بر رعايت بهداشت فردي بايد به بهداشت مواد خوراكي نيز اهميت داد و از مصرف خوراكيهاي نامطمئن و غيربهداشتي اكيدا خودداري كرد.
خوشبختانه تغذيه زائران ايراني طي سالهاي اخير به صورت متمركز توسط سازمان حج و زيارت تامين ميشود كه از مواد خوراكي داراي استانداردهاي ملي تهيه و اصول بهداشتي در پردازش آنها رعايت شده ولي مصرف غذاهاي مانده يا آلودگي برخي خوردنيها هنگام نقل و انتقال، همچنين خريد زائران از ساير مراكز جزو مواردي است كه نيازمند دقت بيشتري است.
از پرخوري پرهيز كنيم
هرچند غذاي اصلي زائران در كاروانها و محلهاي اقامت آنان به شكل متمركز و كاملا بهداشتي تهيه ميشود، اما بيشتر اوقات، پخت غذا در حجم بالا به پرچرب بودن آن ميانجامد لذا توصيه ميشود افراد براي رعايت كالري دريافتي از پرخوري پرهيز كنند. گرچه به واسطه واجبات عبادي اين ايام، افراد فعاليت بدني بيشتري نسبت به ديگر روزهاي سال انجام ميدهند و به كالري بيشتري نيز نياز دارند، اما اين نياز بيشتر به اندازهاي نيست كه فرد ملزم به پرخوري باشد و دريافت كالري بيش از نياز در همه زمانها عواقب ناخوشايند خود را خواهد داشت.
روزانه ۵/۱ تا ۲ ليتر آب بنوشيم
يكي ديگر از نكات مهم مصرف آب است. ميزان و نوع آب مصرفي دو جنبه اساسي است كه بايد مدنظر زائران عزيز باشد. گرماي هواي حجاز و فعاليت و تحرك بيشتر از معمول ايجاب ميكند افراد مقدار بيشتري آب مصرف كنند تا دچار عوارضي نظير كم آبي، يبوست و گرمازدگي نشوند. نوشيدن روزانه ۵/۱ تا دو ليتر آب، ميتواند تاثير قابل ملاحظه اي در اين پيشگيري داشته باشد، ضمن اين كه توصيه ميشود حتما از آبهاي بسته بندي شده كه داراي شرايط بهداشتي باشد استفاده شود، وگرنه تضميني براي مبتلا نشدن به بيماريهاي عفوني روده اي و انواع اسهالهاي مهلك وجود ندارد.
مصرف نوشيدنيهاي گازدار ممنوع است
از نكات قابل توجه در دوران حج، مصرف خوراكيهاي غيرمعمول زائران است كه ميتواند زيانبار باشد. يكي از آنها نوشابههاي گازدار است. گرماي هوا و تمايل به نوشيدن مايعات خنك از يكسو و دسترسي آسان به نوشابهها از سوي ديگر موجب ميشود افراد اين گونه نوشيدنيها را بيشتر از ساير مواقع مصرف كنند. استفاده از اين نوشابهها نه تنها زيانهاي هميشگي خود نظير افزايش قندخون، چاقي، پوكي استخوان، مشكلات گوارشي و… را به همراه دارد بلكه در اين ايام خاص به سبب تشديد تشنگي، مصرف آنها ميتواند به نوشيدن بيشتر و افزايش ضرر ناشي از مصرف آنها بينجامد. به همين سبب زائران محترم را بشدت نسبت به مصرف بي رويه اين گونه نوشيدنيها هشدار ميدهيم.
به زائران آجيل و شكلات هديه ندهيم
آجيل، شكلات، گز و امثال اينها خوراكيهاي ديگري است كه به وفور همراه زائران بوده و اغلب ما نيز براي ابراز محبت به عزيزانمان به عنوان سرراهي از اين مواد به آنها هديه ميدهيم. تصور اين كه انجام اعمال حج نيازمند انرژي بيشتري است از انگيزه هايي است كه باعث ميشود افراد اين مواد را بيشتر از ساير ايام مصرف كنند؛ غافل از آن كه اضافه وزن و انباشتگي چربي حاصل از خوردن غيرمتعارف آنها عوارضي است كه پس از بازگشت از حج گريبانگير اين عزيزان ميشود. به همين دليل، براي حفظ سلامت و نيز رعايت فلسفه عبادت كه همان تزكيه نفس است، توصيه ميشود زائران محترم در مصرف اين مواد دقت بيشتري داشته باشند.
اگر بيماري زمينه اي داريم به پرهيز غذايي ادامه دهيم
نكته قابل ملاحظه ديگر، حضور سالمندان مبتلا به برخي بيماريهاي خاص نظير بيماريهاي قلبي عروقي، فشار خون و امثال اينهاست كه بايد پرهيزهاي غذايي خود را در اين دوره نيز رعايت كنند. تكيه بر اين باور غلط كه هنگام عبادت، خداوند از بندگان خود مراقبت ميكند و نيازي به رعايت پرهيزهاي غذايي نيست، اشتباه بزرگي است كه بسياري از افراد با ارتكاب آن دچار دردسر ميشوند.
بيماران ديابتي به توجه خاصي در اين ايام نياز دارند. گرماي هوا و نبود تعادل آب در كنار فعاليت بدني بيشتر و نيز رعايت نكردن خورد و خوراك ازجمله عواملي است كه كنترل قند خون را به شكلي جدي مختل كرده و ميتواند عواقب غيرقابل جبران بخصوص در كساني كه از انسولين استفاده ميكنند، داشته باشد. درباره اين افراد علاوه بر سفارش به رعايت نكات هميشگي، ويزيت توسط پزشك خانواده پيش از سفر و ارتباط با پزشك كاروان هنگام سفر توصيه ميشود.
ايامي كه زائران در چادرها و محيط باز در منا و عرفات اقامت ميكنند، اهميت ويژه اي دارد. خطر انتقال بيماريهاي عفوني يا عوارض ناشي از تغذيه نامطلوب در اين ايام بيش از ساير روزها افراد را تهديد ميكند. به همين سبب حساسيت بيشتر به بهداشت فردي، آب و مواد غذايي، همچنين استفاده از غذاهاي سرد و سبك توصيه اي است كه به حفظ سلامت و انجام بهتر عبادت در اين مواقع منجر ميشود.
اميد است حجاج محترم با رعايت نكات ذكر شده و با نيتي خالص نهايت بهره مندي از بركات حج را براي دنيا و آخرت خود داشته باشند.