عرفه، روزی است که ناامیدی از درگاه خدا رخت برمی بندد و درهای رحمت ویژه خداوند به روی بندگان باز خواهد شد،چنانچه امام سجاد در صحیفه سجادیه می فرماید:

«بار خدایا، امروز روز عرفه‏ است. روزى است كه آن را شریف و گرامى داشته‏اى و تعظیم و تجلیل كرده ‏اى. در این روز رحمت خود پراكنده ‏اى و بر مردمان به عفو خود منّت نهاده‏اى و عطاى خود در حق ایشان افزوده‏اى و بر بندگانت تفضّل فرموده‏اى.»

و چه آرزویی برای مسافران سرزمین وحی که عرفه را در کنار امام معصوم علیه السلام به عبادت و راز و نیاز با خداوند متعال بپردازند، چه سعادتی بالاتر از آن که نفس های تو همراه با نفس های امام معصوم به سوی خداوند بالا رود، و برای ما که سال هاست دستمان از صحرای عرفات دور است و آرزوی آن را بر سینه داریم، چه سعادتی بهتر از اینکه عرفه امسال را مهمان خان با کرامت امام سجاد علیه السلام باشیم و همراه با این امام همام به راز و نیاز با خداوند متعال بپردازیم و زیباترین درس های زندگی را از همنشینی با زینت عبادت کنندگان بیاموزیم، درس هایی که هر کدام می تواند ما را به قله های موفقیت و خوشبختی برساند و زندگی را برای ما لذت بخش کند:

سکانس اول: حمد و سپاس خداوند

حمد باد تو را، حمدى كه تا نعمتت جاودانه است جاودانه ماند. حمد باد تو را، حمدى در برابر احسانت، حمدى كه به خشنودیت بیفزاید. حمد باد تو را، حمدى كه تنها تو را سزد و بدان جز به تو تقرب نتوان جست. حمدى كه دوام نعمت پیشین را سبب شود و نعمتهاى تازه را دوام بخشد. حمدى كه به پاس كرم تو بر نعمتها بیفزاید و تو به پاس احسانت پى در پى بر آن بیفزایى.

سکانس دوم: اعتراف به گناهان در پیشگاه خداوند متعال

اى خداوند، من آن بنده توأم كه هم پیش از آفریدن او، او را از نعمت خود برخوردار ساختى و هم پس از آن. سپس فرمانش دادى و او فرمان نبرد، منع اش كردى و به منع تو وقعى ننهاد، از معصیت خود نهی اش كردى فرمان تو خلاف كرد و مرتكب همان اعمالى شد كه از آن نهی اش كرده بودى، اما نه از روى عناد و گردنكشى، بلكه هواى نفسش او را به اعمالى فرا خواند كه تو از آن دورش خواسته بودى و از آتش ترسانده بودى.

اى خداوند، این منم كه در برابر تو ایستاده‏ام، خوار و ذلیل و خاضع و خاشع و خائف و معترف به گناهان بزرگى كه بارش را بر دوش مى‏كشم و خطاهاى عظیمى كه مرتكب شده‏ام.

سکانس سوم: طلب بخشش گناهان

بار خدایا، اكنون كه به درگاهت روى نهاده‏ام، تو نیز آن پرده كه بر گنهكاران مى‏كشى بر من نیز بكش و بر من ببخشاى آن بخشایش خود را كه به كسى ارزانى مى‏دارى كه خود را تسلیم تو مى‏كند.

اى خداوند، دست سۆال پیش تو دراز كرده‏ام، همانند موجود حقیر ذلیل بینواى فقیر ترسانى، زنهار خواه، همراه با ترس و تضرع و پناه آوردن به تو و التجا به ذیل جلال تو، نه از سر گردنكشى و چون متكبران به تكبر، نه از روى اعتلا آن سان كه عبادت كننده را دلیر سازد و نه از روى اتكا به شفاعت شافعان.

سکانس چهارم: سوگند دادن خداوند به بهترین برگزیده اش

بار خدایا، تو را سوگند مى‏دهم به آن كه از میان خلق او را برگزیده‏اى، به آن كه او را براى خود پسندیده‏اى، به آن كه از میان آفریدگانت او را اختیار كرده‏اى، به آن كه او را براى خود برگزیده‏اى، به آن كه طاعت او را به طاعت خود پیوسته‏اى و معصیت او را معصیت خود دانسته‏اى و دوستى‏اش به دوستى خود قرین ساخته‏اى و دشمنى‏اش را دشمنى خود شمرده‏اى، در این روز مرا چونان كسانى كه از گناه بیزارى جسته‏اند و به تو پناه آورده‏اند و توبه كرده و به آمرزش تو پیوسته‏اند خلعت عفو و رحمت خود بپوشان.

سکانس پنجم: دعایی کامل و جامع در روزعرفه

بار خدایا، از هر چه پرستندگان و مقربان خود را نصیب مى‏دهى، مرا نیز نصیب ده. مرا خاص خود گردان، بدان گونه كه وفا كنندگان به عهد خود را و آنان را كه در عبادت تو خویشتن به رنج افكنده و در خشنودى تو كوشیده‏اند، خاص خود مى‏گردانى.

بار خدایا، مرا از هر چه از درگاه تو دور مى‏دارد، یا میان من و فیضى كه از سوى تو به من مى‏رسد حایل مى‏گردد، یا از هر قصد كه نزد تو كنم باز مى‏دارد، در پناه خود دار.
عرفه

سکانس ششم: پرهیز از همنشینی با گمراهان

مرا همراه كسانى كه وعده عذاب تو را سهل مى‏انگارند تباه مكن و با آنان كه آماج انتقام تو هستند هلاك منماى و با آن گروه كه از طریق تو منحرف مى‏شوند خرد و شكسته مكن. مرا از گردابهاى فتنه رهایى بخش و از تنگناهاى بلا وارهان و آن سان مهلتم مده كه به غفلت گرفتار آیم.

اى خداوند، میان من و دشمنى كه گمراهم سازد و هواى نفسى كه هلاكم گرداند و زیانى كه مرا فرو گیرد، حایل شو. از من همانند آن كس كه بر او خشم گرفته‏اى و از او خشنود نگردیده‏اى، رویگردان مشو. مرا از خود مأیوس مساز. آن سان كه نومیدى از رحمتت بر من غلبه یابد.

سکانس هفتم: درخواست نفرت از گناهان از خداوند متعال

بار خدایا، شعار قلب من ساز انزجار از زشتیهاى گناهان و رسواییهاى معاصى را. مرا از كارهاى اخروى كه تو را خشنود مى‏گرداند به كارهاى دنیوى كه جز به مدد تو بدان دست نمى‏یابم مشغول منماى. بار خدایا، مرا از آلودگى معصیت و شوخگنى گناهان پاكیزه ساز و جامه عافیت و تندرستى بر من افكن .

سکانس هشتم: آرزوی خوشبختی در زندگی

اى خداوند، مرا به حیاتى خوش و پاكیزه زنده بدار كه به هر چه خواهم برسد و به آنچه دوست مى‏دارم پایان یابد، چندان كه دست به كارى نزنم كه تواش خوش نداشته باشى یا مرتكب كارى نشوم كه تو از آن نهى فرموده‏اى. از تو خواهم كه بمیرانى مرا همانند آن كسان كه روشنایى‏شان در برابرشان و در سمت راستشان حركت مى‏كند.

سکانس نهم: رمزی مهم برای موفقیت

بار خدایا، شبم را آباد دار: به بیدار ماندنم براى عبادت تو و شب - زنده‏داریم در تنهایى براى تو و بریدن از همگان و آرامش یافتن تنها به تو و آوردن حوایج به درگاه تو و اصرار در طلب براى رهاییم از آتش جهنم و زنهار دادنم از عذابى كه گنهكاران در آن گرفتارند.

سکانس دهم: ارتباط موثر با دوستان

بیخ كینه مۆمنان از سینه من بر كن. قلبم را با مردمان فروتن مهربان گردان. با من چنان باش كه با صالحان هستى. به زیور پرهیزگارانم بیاراى. نام نیک من بر زبان آیندگان جارى گردان آوازه من در میان معاصران به نیكى بلند نماى و در روز رستاخیز مرا در زمره آنان كه با پیامبر تو مهاجرت كردند در آور.

این ده سکانس به خوبی هرچه تمام تر، زیباترین و بهترین برکات روز عرفه را به تصویر کشیده اند، سکانس هایی که هر یک می تواند زندگی ما را با تحولی شگرف روبرو کند و ما را به بندگانی تبدیل کند که خداوند متعال در آیات الهی به آنها عشق ورزیده ای.

در پایان از خداوند متعال مسئلت می داریم:

بار خدایا، خنكى عفوت را، حلاوت رحمتت را، روح و ریحان و بهشت پر نعمتت را ارزانى من دار و از فضل خویش به من بچشان طعم فراغت را در گزاردن آنچه تو دوست مى‏دارى و طعم مجاهدت را در آنچه موجب تقرب به درگاه توست و مرا تحفه‏اى كرامند عطا كن.

[برگرفته از نیایش چهل و هفتم امام سجاد در صحیفه سجادیه ]