مهندس سعيد اوحدي روز پنج شنبه 27 خرداد در نشست خبري كه با حضور رسانه هاي عراقي در محل سفارت جمهوري اسلامي ايران در بغداد برگزار شد، در خصوص تلاش هاي هيئت مذاكره كننده حج و كارشكني هاي عربستان در پذيرش زائران ايراني در حج امسال گفت: جمهوري اسلامي ايران همواره به سه دليل موضوع حج را با جديت دنبال مي كرد، دليل اول براي پيگيري حج تلاش براي اقامه احكام شرعي خداوند بود دليل دوم اينكه حج يك حق مسلم براي مسلمانان مستطيع است كه هيچ حكومتي مجاز نيست كه اين حق را از ميهمانان خدا سلب نمايد كه بر اساس آيات و روايات هر جريان و حكومتي كه مانعي براي مسير زائران ايجاد نمايد، صد عن سبيل الله كرده و مشمول عذاب سنگين الهي خواهد شد.

وي در اين باره افزود: به عنوان دليل سوم جمهوري اسلامي اعتقاد دارد كه حج يك واجب شرعي است كه از روابط سياسي كشورها جدا است از اين رو در شرايطي كه روابط سياسي با عربستان قطع بود، تلاش براي فراهم آوردن اعزام زائران ايراني به حج با جديت دنبال مي شد.

رئيس سازمان حج و زيارت با بيان اين مطلب كه دولت و دست اندركاران حج عربستان، وزارت كشور و مشخصاً وزارت امور خارجه عربستان هيچگونه اراده اي براي پذيرش زائران ايراني نداشتند، عنوان كرد: سعودي ها در طول پنج ماه گذشته با كارشكني ها و ايجاد موانع جدي از حضور زائران ايراني در حج امسال جلوگيري به عمل آوردند.

مهندس اوحدي بيان كرد: ابتدا سعودي ها زمان جلسه با وزير حج و امضاي تفاهم نامه را هفتم ربيع الثاني(28 دي / 18 ژوئن) اعلام كرده بودند اما در آستانه اعدام شيخ نمر ، وزير حج وقت عربستان طي نامه اي به ما اعلام كرد كه زمان مذاكرات دو ماه به تأخير افتاده و 19 اسفندماه(9 مارس) سال گذشته را زمان جلسه با وزير حج اعلام كردند.

وي در ادامه گفت: بعد از قطع روابط ديپلماتيك دو كشور علي رغم پروتكل هاي سياسي و با اين رويكرد كه حج از روابط سياسي جدا است ، نامه اي رسمي به وزير حج نوشتيم و از وي سوال كرديم كه در شرايطي كه در قطع روابط هستيم ، ويزاي هيئت مذاكره كننده براي ملاقات 19 اسفندماه كجا صادر خواهد شد كه متاسفانه بر خلاف اخلاق و ادب سياسي پاسخ اين نامه با پيامك بدون نام و امضا از سوي سعودي ها اعلام شد كه ويزاي هيئت در كنسولگري عربستان در دبي صادر خواهد شد.

رئيس سازمان حج ادامه داد: نماينده سازمان حج و زيارت براي دريافت ويزاي هيئت حج به كنسولگري عربستان در دبي مراجعه كرد اما به وي اعلام شد كه نامه وزارت حج را دريافت كرديم ولي از سوي وزارت خارجه عربستان دستوري براي صدور ويزاي هيئت ايراني به كنسولگري ارسال نشده است كه اين رفتار نشان از اين داشت كه عربستان با يك عينك ذره بيني سياسي موضوع حج را نگاه مي كرد و صرفاً بدنبال ايجاد مانع براي حضور هيئت ايراني در عربستان است.

مهندس اوحدي بيان كرد: براي اينكه به سعودي ها اعلام كنيم كه در قضيه حج اصرار داريم مجدداً دو مكاتبه با وزير حج وقت داشتيم كه با اين پيگيري ها به رسم گذشته طي ارسال پيامكي اعلام شد كه قرار ملاقات براي 26 فروردين ماه امسال(14 آوريل) تعيين شده است و ويزاي هيئت در دبي صادر مي شود.

رئيس سازمان حج ادامه داد: هيئت ايراني براي حضور در مذاكرات عازم جده شد اما در بدو ورود به فرودگاه جده با بداخلاقي و رفتار دور از نزاكت و ادب سياسي سعودي ها در استقبال از هيئت مواجه شديم . سعودي ها تصور مي كردند هيئت ايراني با اين رفتار از مذاكرات منصرف مي شود و به كشور باز مي گردد اما بدليل اينكه براي اقامه حج اصرار داشتيم، هيئت ايراني در مقابل رفتار ناپسند سعودي ها خويشتنداري پيشه كرد.

رئيس سازمان حج تاكيد كرد: عربستان هيچگونه اراده اي براي پذيرش زائرين ايراني نداشت اما بر اساس سناريوي تعريف شده تلاش مي كرد تا هزينه آن به ايران تحميل شود.

مهندس اوحدي در خصوص دور اول مذاكرات حج توضيح داد: بعد از انجام مذاكرات همانند سال هاي گذشته توقع داشتيم كه يك قرارداد تحت عنوان محضر الاتفاقيه شامل نظرات دو طرف آماده شود كه آنرا امضا كنيم اما متاسفانه بجاي اين تفاهم نامه كه حاصل 20سال تجربه ما با آنها بود، يك قرارداد سياسي – امنيتي با گره زدن حج به مسائل سياسي را در مقابل ما گذاشتند.

رئيس سازمان حج گفت: سعودي ها بعد از سه ماه تأخير در برگزاري مذاكرات و پذيرش هيئت به ما اعلام كردند كه هنوز به راه حلي براي صدور ويزاي حجاج ايراني نرسيده اند كه مذاكرات ناتمام ماند و هيئت به ايران بازگشت.

اين مقام مسئول بيان كرد: به وزير حج اعلام كرديم در حج سال گذشته 474 زائر ايراني طي حادثه سقوط جرثقيل و فاجعه منا به شهادت رسيدند، چه تمهيداتي فراهم كرديد كه شاهد چنين حوادث تلخي در عمليات حج نباشيم. به وزير حج گفتيم مردم ما نگران هستند شما قول داديد ديه شهداي منا و شهداي حادثه جرثقيل را پرداخت كنيد، هزاران زائر از كشورهاي مختلف در حج گذشته به شهادت رسيدند، براي تأمين امنيت زائران چه برنامه اي داريد؟

رئيس سازمان حج يادآور شد: دردور اول مذاكرات مطالبات ما شامل نحوه صدور ويزا، تضمين براي تأمين امنيت حجاج، حفظ عزت، حرمت و كرامت زائران و ارائه خدمات كنسولي بي پاسخ مانده بود كه وزير حج گفت اين مسائل را در جلسه شوراي عالي حج در رياض مطرح مي كنيم و بعد هم وعده كردند كه شما به كشورتان برگرديد و بعد از يافتن راهكار براي اين مطالبات براي دور دوم مذاكرات حضور پيدا كنيد.

رئيس سازمان حج و زيارت گفت: حدود يك ماه و نيم بعد از برگشت هيئت به ايران، با دعوت وزارت حج براي برگزاري دور دوم مذاكرات در پنجم خرداد ماه (25 مي) عازم عربستان شديم. در دور دوم مذاكرات تنها مشكل صدور ويزاي زائران حل شده بود و سعودي ها همچنان راهكاري براي مسائل و مشكلات قرارداد يكطرفه اي كه تنظيم كرده بودند، نداشتند. سعودي ها هيچ راهكاري براي ارائه خدمات كنسولي به زائران در قرارداد نياورده بودند.

وي در اين باره اضافه كرد: موضوع ضرورت ارائه خدمات كنسولي به زائران را بعنوان حق عرف بين المللي مطرح كرديم كه وزير حج در پاسخ گفتند اين متن را وزارت كشور، وزارت امور خارجه و وزارت حج مشتركاً تهيه كرده اند. وزير خارجه عربستان در حال حاضر در سفر مسكو است و بايستي براي اين موضوع با وزير خارجه هماهنگي شود.

وي افزود: به سعودي ها اعلام كرديم همان قرارداد سال گذشته را بياوريد ما آماده هستيم كه آنرا امضا كنيم، شما 5 ماه تأخير در مذاكرات داشتيد كه طرف ايراني عامل يك ساعت آن هم نبوده است. دو روز ديگر هم صبر مي كنيم تا وزير خارجه شما از مسكو بيايد. در صورت قيد كردن تضمين براي خدمات كنسولي در هر مكاني آماده امضاء هستيم.

رئيس سازمان حج يادآور شد: دور دوم مذاكرات هم با كارشكني هاي سعودي ها به بن بست كشيده شد و هيئت به ايران بازگشت. بعد از بازگشت هيئت ايراني به كشور همان شب(7 خرداد ماه) وزارت حج عربستان طي بيانيه اي اعلام كرد كه زائران ايراني از سفر حج محروم شده اند و عربستان با اين اقدام ظلم بزرگي در حق زائران خانه خدا در مقابل حق مسلم آنان روا داشت كه بابت اين ظلم و صد عن سبيل الله بايد در مجامع بين المللي و اسلامي پاسخگو باشد.

مهندس اوحدي با بيان اينكه عربستان با انتشار آن بيانيه رسماً اعلام كرد كه زائران ايراني از انجام مناسك حج محروم شدند، عنوان كرد: متأسفانه بعد از آن نيز قدمي از سوي عربستان برداشته نشد.

رئيس سازمان حج و زيارت گفت: ارائه خدمات كنسولي در قرارداد قيد نشده بود از طرفي وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران، پيشنهادات مشخصي را از طريق سفارت سوئيس به رياض ارسال كرده بود كه ما از وزير حج خواستيم كه عين همان پيشنهادات را در متن قرارداد قيد نمايند كه وي اعلام كرد كه متن قرارداد را ما تنظيم نكرده ايم و براي اين موضوع بايد با وزارت خارجه عربستان هماهنگ شود.

مهندس اوحدي در پاسخ به خبرنگاران در خصوص ضرورت ارائه خدمات كنسولي به زائران خانه خدا بيان كرد: اگر زائري مسن در فصل حج گذرنامه اش گم شود، چگونه برگه عبور براي وي صادر شود؟ اگر زائر ايراني از خيابان عبور كند و تصادفي رخ دهد، چگونه از حقوق او دفاع شود؟ ارائه خدمات كنسولي حق هر شهروندي است كه به كشور ديگري سفر مي كند كه سعودي ها براي آن پاسخي نداشتند.

رئيس سازمان حج و زيارت در ادامه گفت: در دور دوم مذاكرات از سعودي ها سوال كرديم اين چه جنگ رواني و تبليغاتي است كه عليه زائران ايراني راه انداخته ايد؟ مفتي اعظم عربستان اعلام مي كند كه ريختن خون شيعيان حلال است، شيعيان ايران، عراق، لبنان و يمن نجس هستند!! به آنها اعلام كرديم با اين جنگ رواني كه راه انداخته ايد چگونه امنيت زائران را فراهم مي كنيد كه آنها اعلام كردند اين موارد تصرفات و نظرات شخصي است و همچنين گفتند كه واژه امنيت در عربستان يك واژه سياسي است كه وزارت حج نمي تواند در قرارداد بياورد و جزء اختيارات وزارت كشور است.

رئيس سازمان حج همچنين به اعمال محدوديت براي فعاليت مركز پزشكي حج و زيارت و ارائه خدمات پزشكي به زائران در متن قرارداد حج اشاره كرد و گفت: با توجه به وقوع فاجعه منا در حج گذشته اين موارد اصلاً براي ما قابل قبول نبود.

مهندس اوحدي در پاسخ به پرسشي مبني بر استفاده از ظرفيت هاي ديگر كشورها و مجامع بين المللي براي حل مسائل حج سال جاري گفت: با همان رويكرد پيگيري جدي اقامه فريضه حج، معاون بين الملل بعثه مقام معظم رهبري براي مذاكره با رئيس سازمان ديانت تركيه عازم آن كشور شدند تا آقاي گورمز مسئولين سعودي را براي دست برداشتن از اين كارشكني ها متقاعد كنند كه تلاش هاي اين مقام كشور تركيه نيز بي نتيجه ماند. همچنين در ديدار با آقاي دكتر خالد العطيه رئيس شوراي عالي حج و عمره عراق نيز روند مذاكرات و كارشكني هاي عربستان به ايشان اعلام شد.

رئيس سازمان حج و زيارت در اين باره افزود: همچنين طي مكاتبات و مذاكراتي با آقاي دكتر اياد مدني دبيركل سازمان همكاري هاي اسلامي از ايشان خواستيم كه براي حل موضوع حج واسطه شوند كه همه اين تلاش ها با كارشكني هاي سعودي ها بي نتيجه ماند. سعودي ها اگر اراده جدي براي پذيرش زائران ايراني داشتند بايد مقدمات و امكانات پذيرش حجاج را فراهم مي كردند.

وي در ادامه گفت: سازمان حج و زيارت و بعثه مقام معظم رهبري و وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي نيز تلاش خود را براي فراهم آوردن شرايط اعزام حجاج داشته است اما امكانات پذيرايي از زائران در عربستان در اختيار سعودي ها است و آنها بايد پاسخگوي كارشكني هاي خود باشند. اميدواريم با تغيير رفتار سعودي ها شاهد حضور زائران ايراني در حج سال آتي باشيم.

رئيس سازمان حج و زيارت در پاسخ به اين سوال كه آيا ايران بعد از اين نيز مذاكراتي با طرف سعودي در خصوص حج تمتع سالجاري خواهد داشت ، گفت: ما با استفاده از همه ظرفيت ها همه تلاش خودمان را بكار گرفتيم تا عربستان را براي پاسخگويي به اين رفتار خلاف آموزه هاي ديني متقاعد كنيم. قطعاً مذاكرات سومي با سعودي ها وجود نخواهد داشت، سعودي ها با صدور بيانيه صد عن سبيل الله كردند و زائران ايراني را از حج محروم كردند، مگر اينكه عربستان مجدداً بيانيه اي را صادر كند و بيانيه گذشته اش را لغو كند و بگويد كه صادقانه و خارج از مسائل سياسي پذيراي حجاج است، با شرايطي كه براي زائران همه كشورها قائل است.

رئيس سازمان حج و زيارت در پاسخ به سوالي مبني بر نقش رژيم صهيونيستي در كارشكني هاي عربستان در مسئله حج گفت: يكي از اهداف و آرزوي هاي بلندي كه رژيم اشغالگر قدس هميشه در سرداشته، ايجاد تفرقه در صفوف مسلمين و ايجاد مانع براي موفقيت مسلمانان در هر نقطه از عالم بوده است كه بايد همه كشورهاي اسلامي توطئه هاي اين رژيم غاصب را رصد نمايند.

مهندس اوحدي در اين نشست مطبوعاتي يكي از اهداف سفر به عراق را بررسي ظرفيت ها و امكانات مختلف در اعتاب مقدس براي افزايش ميزان زائران اعزامي اعلام كرد و گفت: بحمد الله پيروزي هاي بسيار ارزشمندي توسط مردم، ارتش و حشدالشعبي عراق در مقابله با مجموعه تكفيري-صهيونيستي داعش اتفاق افتاده و امنيت كامل در اعتاب مقدس وجود دارد. از اين رو سازمان حج و زيارت و جمهوري اسلامي افزايش صد در صدي اعزام ها در سال جاري را در برنامه دارد و پيش بيني ما اعزام دو ميليون زائر ايراني به عتبات در سالجاري است.

رئيس سازمان حج و زيارت همچنين در اين نشست از پذيرايي گرم و متواضعانه مردم خوب عراق از زائران اربعين حسيني(ع) بويژه زائران ايراني صميمانه تشكر كرد.

رئيس سازمان حج در ادامه اين نشست در پاسخ به پرسشي مبني بر پيگيري حقوقي شهداي فاجعه منا و اظهار نظر مسئولان ايراني از جمله وزير دادگستري مبني بر پيگيري اين فاجعه در مجامع بين المللي گفت: در مذاكراتي كه با وزير حج داشتيم وي تأكيد كرد كه پرداخت ديه و غرامت شهداي حادثه جرقيل ظرف يك ماه آينده و قبل از موسم حج انجام خواهد گرفت همچنين در خصوص پرداخت ديه شهداي منا نيز تأكيد كرد كه موضوع در دست بررسي است و در آن خصوص نيز اقدام خواهند كرد. تا اين لحظه عربستان حتي يك ريال هم بابت ديه و غرامت حوادث حج سال گذشته به هيچ زائر و خانواده شهداي هيچ كشوري پرداخت نكرده است.

وي در خصوص پيگيري هاي حقوقي فاجعه منا توضيح داد: در مذاكرات اخير از وزير حج خواستيم كه نتيجه بررسي كميته هاي حقيقت ياب را به ما اعلام كنند كه گفتند هنوز در حال بررسي هستيم. دستگاه ديپلماسي كشور، قوه قضائيه و وزارت دادگستري ايران پيگيري هاي جدي و خوبي را در مجامع بين المللي داشته اند، مستنداتي هم از طريق سازمان حج و بعثه مقام معظم رهبري تهيه شده و قطعاً پيگير مسائل حقوقي شهداي فاجعه منا خواهيم بود. در مجامع بين المللي هم همانگونه كه وزير محترم دادگستري فرمودند طرح دعوي شده است.